Hens van der Spoel
(1904-1987), schilder

”Zodra ik begon te schilderen rond 1915, was het meteen op een abstracte manier. In die tijd was ik me helemaal niet bewust van het bestaan van een Europese of Nederlandse vernieuwende beweging.”

Hens begon rond zijn elfde jaar met schilderen.

Van der Spoel werd in 1904 in Kampen geboren en volgde van 1924 tot ‘28 de Rijksnormaalschool in Amsterdam. Hij kreeg les o.a. van Klaas van Leeuwen, Huib Luns en Jan van Tongeren. In 1932 trouwde hij met Nel Houtman, de keramiste. Ze gingen in Goes wonen, waar hij als tekenleraar les gaf aan de Rijks HBS. Vijf jaar later had hij zijn eerste expositie in het kunstmuseum van Middelburg. Via de bekende schilder Jan Sluijters kreeg hij een expositie in kunstzaal Van Lier in Amsterdam. Een tweede expositie ging niet door wegens het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.

Gedurende de oorlog had Van der Spoel een actieve rol in de organisatie van geheime ontmoetingen met anti-nazi kunstenaars en intellectuelen, die geweigerd hadden zich bij de Kultuurkamer te melden en daardoor afgesloten waren van contact met het publiek.

Na 1945 kwam er een definitieve doorbraak voor Van der Spoel met een aantal exposities in Nederland en daarbuiten. Han Wezelaar en Schuurman organiseerden in 1946 een overzichtstentoonstelling van moderne Nederlandse kunst, die ook een aantal Zwitserse en Scandinavische steden aandeed. Voor Van der Spoel betekende dit zijn eerste buitenlandse expositie. Van der Spoel schilderde voornamelijk in gouache op papier, corrigeerde eindeloos en was aldoor op zoek naar een perfecte balans tussen abstractie en herkenbaarheid.

Wezelaar’s vriendschap met de schilder Hens van der Spoel en Nel Houtman begon waarschijnlijk in 1930 in Parijs. Wat Braque en Rouault hebben betekend voor Van der Spoel, zijn Maillol en Despiau geweest voor Wezelaar. Van der Spoel had een afkeer van verenigingen en Wezelaar beijverde zich voor het werk van Van der Spoel, dat hij zeer bewonderde.

Van der Spoel woonde in Goes, tot hij in 1956 verhuisde naar de Zomerdijkstraat 16-I. Hij werkte als docent en later adjunct-directeur aan de Gerrit Rietveld Academie tot aan zijn pensioen in 1969.

Bronnen:
Han Wezelaar Statuaire, Jan Teeuwisse.
De Meesterlijke Synthese. Leven en werk van de schilder Hens van der Spoel ‘1904-1987’ door Feico Hoekstra e.a., uitgegeven door Walburg Pers.